Αέριο: Ένα γεωπολιτικό αγαθό
Η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός φυσικού αερίου στον κόσμο, με παραγωγή 607 δις κυβικά μέτρα το 2007, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία από τη ΒΡ. Το Ιράν παρήγαγε 112 δις, η Αλγερία 83 δις και το Κατάρ 60δις τον ίδιο χρόνο. Η παραγωγή αντιστοιχούσε στα 546 δις κυβικά μέτρα στις Η.Π.Α. και 184 δις στον Καναδά.
Η Ρωσία έχει επίσης ,αποδεδειγμένα, τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου, με 44.7 τρις κυβικά μέτρα κατά το τέλος του 2007, την ακολουθεί το Ιράν με 27.8 τρις και το Κατάρ με 25.6 τρις.
Αντίθετα με το πετρέλαιο, που μπορεί εύκολα να μεταφερθεί σε δοχεία, το φυσικό αέριο είναι ένα αγαθό το οποίο είναι πιο δύσκολο τόσο στην μεταφορά όσο και στην αποθήκευσή του. Παρά τις προσπάθειες να στραφούν στις εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), η απαιτούμενη τεχνολογία εξακολουθεί να είναι σχετικά ακριβή και οι αγωγοί παραμένουν πρωταρχικής σημασίας, τόσο οικονομικά όσο και γεωπολιτικά.
Η ΕΕ παράγει μόνο το ένα τέταρτο του αερίου που καταναλώνει. Εισάγει άλλο ένα τέταρτο από τη Ρωσία, 16% από τη Νορβηγία και 15% από την Αλγερία, ενώ το υπόλοιπο προέρχεται από τη Λιβύη, τη Νιγηρία και την Κεντρική Ασία.
Από αυτή την άποψη, η εξάρτηση της Ένωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο δεν φαίνεται να είναι τόσο δραματική: εκτός και αν ληφθούν υπόψη τα στοιχεία για τις μεμονωμένες χώρες. Ενώ η Ισπανία δεν εισάγει καθόλου ρωσικό φυσικό αέριο, η Πολωνία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Φινλανδία προμηθεύεται 100% του φυσικού αερίου που χρειάζεται από τη Ρωσία.
Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη απαιτεί να ληφθούν υπόψη τέτοιες πραγματικότητες, καθώς και η κατάσταση χωρών εκτός ΕΕ όπως η Ουκρανία, η οποία εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό εφοδιασμό τόσο ως καταναλώτρια όσο και ως χώρα διέλευσης.
Βαδίζοντας προς έναν Οργανισμό Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OPEC) για το φυσικό αέριο;
Στη συνάντηση τον Απρίλιο του 2007, οι σημαντικότερες χώρες εξαγωγής φυσικού αερίου αποφάσισαν να συστήσουν μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για να εξετάσει θέματα όπως η τιμολόγηση του φυσικού αερίου. Αν και απέρριψε την ιδέα της δημιουργίας ενός καρτέλ για τώρα, ο υπουργός Ενέργειας της Αλγερίας Chakib Khelil, δήλωσε τότε ότι «σε μακροπρόθεσμα», ο στόχος ήταν «να προχωρήσουμε προς έναν ΟPΕC φυσικού αερίου»
(EurActiv 10/04/07).
Gazprom, ενας κρατικός ενεργειακός γίγαντας
Η Μόσχα είναι πρόθυμη να αναπτύξει ένα καρτέλ το οποίο θα αποφασίζει την τιμολόγηση του φυσικού αερίου και τα επίπεδα παραγωγής. Είναι σε θέση να ακολουθήσει μια σαφή στρατηγική για να υποστηρίξει μια τέτοια στρατηγική μέσω της Gazprom, τον υπό κρατικό έλεγχο ενεργειακό γίγαντα.
Τον Οκτώβριο του 2008, εκπρόσωποι της Gazprom συναντήθηκαν με εκπροσώπους του Ιράν και του Κατάρ στην Τεχεράνη με στόχο τη δημιουργία μιας «τρόικας φυσικού αερίου». Ο διευθύνων σύμβουλος της Gazprom, Alexei Miller, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να θεσμοθετήσει την δομή με την κατάρτιση ενός χάρτη και την ίδρυση κεντρικών γραφείων. Μαζί, οι τρεις χώρες κατέχουν περίπου το 60% των γνωστών αποθεμάτων φυσικού αερίου στον κόσμο.
Οι Υπουργοί Ενέργειας των δώδεκα μεγαλύτερων εξαγωγέων φυσικού αερίου στον κόσμο συναντήθηκαν στη Μόσχα στις 23 Δεκεμβρίου 2008 για τη δημιουργία ομάδας παραγωγών κάτι που οι καταναλωτές φοβούνται ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί σε καρτέλ τύπου ΟPΕC.
Ο Ρώσος πρωθυπουργός Vladimir Putin, ο οποίος προήδρευσε της συνάντησης, προειδοποίησε ότι η εποχή του «φθηνού φυσικό αερίου» πλησίαζε στο τέλος της. Είπε ότι τα μέλη της ομάδας θα συνεργαστούν για να καταστεί η αγορά του φυσικού αερίου «προβλέψιμη».
Η κίνηση αυτή ήρθε σε μια περίοδο αυξημένης ανησυχίας για το ρωσικό φυσικό αέριο, ως αποτέλεσμα των διαφορών της Μόσχας με την Ουκρανία για τις τιμές και τα απλήρωτα χρέη.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι μια ομάδα παραγωγών φυσικού αερίου δεν θα είναι σε θέση να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως και ο ΟPΕC, ο οποίος μεταβάλλει τα επίπεδα της παραγωγής των μελών του από μήνα σε μήνα, σε μια προσπάθεια άσκησης επιρροής στην αγορά. Αυτό συμβαίνει επειδή το αέριο, εν γένει πωλείται με μακροχρόνιες συμβάσεις, οι οποίες είναι πολύ δύσκολο να σπάσουν ή να τροποποιηθούν. Ωστόσο, η νέα ομάδα ανακοίνωσε ότι θα επιδιώξει την αύξηση των τιμών σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο. Η ομάδα των παραγωγών φυσικού αερίου αποφάσισε να δημιουργήσει μια γραμματεία, η οποία βασίζεται στη Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ.
Η ανάδυση της «spot» αγοράς για τα φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), τα οποία μπορούν να πωληθούν όπου οι τιμές είναι υψηλότερες, δημιουργεί επίσης τις δυνατότητες για τη βραχυπρόθεσμη διαχείριση της αγοράς. Το LNG, ωστόσο, αποτελεί μόνο ένα μικρό ποσοστό των συνολικών πωλήσεων του φυσικού αερίου, και είναι πιθανό να παραμείνει έτσι.
Μετα-σοβιετική εποχή: Αμερικανικές συμφωνίες αγωγών στην πίσω αυλή της Ρωσίας
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι στρατηγικοί αναλυτές των ΗΠΑ πέτυχαν τη φιλοδοξία τους για διαφοροποίηση των διαδρομών μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Για πρώτη φορά, οι μεταφορές προς τη Δύση ήταν σε θέση να παρακάμψουν ρωσικό έδαφος, βοηθώντας τις ΗΠΑ να «πλέξουν» έναν ιστό φιλικών κρατών στην περιοχή του Καυκάσου και της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Ο αγωγός πετρελαίου Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν (BTC) και ο αγωγός φυσικού αερίου Μπακού-Τιφλίδα-Ερζουρούμ (BTE) έγιναν πραγματικότητα κυρίως χάρη στην αδιαμφισβήτητη υποστήριξη των ΗΠΑ. Αλλά αυτή η δραστηριότητα εξόργισε τη Μόσχα σε μια εποχή που η Ρωσία βρισκόταν σε οικονομική ύφεση λόγω της φθίνουσας επιρροής στα πρώην κράτη-δορυφόρους της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Ανάκαμψη της Ρωσίας μετά το 2000
Οι ρωσικές κινήσεις για να επιβεβαιωθεί εκ νέου η εξουσία της, ειδικά αφού ο Vladimir Putin ανέλαβε πρόεδρος μετά από τον Boris Yeltsin, μπορούν να θεωρηθουν ως αντίδραση σε αυτή την έντονη δραστηριότητα των ΗΠΑ.
Η πρώτη προειδοποίηση ήρθε την 1η Ιανουαρίου 2006, όταν η Ρωσία διέκοψε για λίγο τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια μιας διαφωνίας πληρωμής. Η κίνηση, η οποία πραγματοποιήθηκε την ίδια ημέρα που η Ρωσία ανέλαβε την προεδρία της ομάδας G8 των βιομηχανικών κρατών, θεωρήθηκε από τη Δύση ως μια προειδοποίηση και μια απάντηση στην προσπάθεια του προέδρου της Ουκρανίας Viktor Yushchenko ένταξης της χώρας του στο ΝΑΤΟ.
Ο αγωγός φυσικού αερίου «Nord Stream»
Το επόμενο έτος, η Ρωσία έθεσε σε εφαρμογή έργο για την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου που συνδέει τη Ρωσία απευθείας με τη Βόρεια Γερμανία κατά μήκος της Βαλτικής Θάλασσας. Επονομαζόμενο «Nord Stream», το έργο ξεκίνησε με τη συνεργασία μεταξύ του ρωσικού γίγαντα Gazprom και της γερμανική εταιρείας E. ON και BASF.
Οι κριτικοί επισήμαναν απόπειρες της Ρωσίας να παρακάμψει την Ουκρανία, την Πολωνία, την Τσεχία και τη Σλοβακία, οι οποίες είχαν τεταμένες σχέσεις με τη Μόσχα. Οι δυτικές χώρες και οι χώρες διέλευσης υποψιάστηκαν ότι το Κρεμλίνο προετοιμάζει ένα σενάριο όπου ο εφοδιασμός τους σε ρωσικό φυσικό αέριο θα μπορούσε να σταματήσει χωρίς αυτό να επηρεάσει τη Γερμανία και τη Δυτική Ευρώπη.
Πράγματι, οι όχι και τόσο φιλικές σχέσεις της Ρωσίας με ορισμένες από τις χώρες στην περιφέρεια της συνοδεύονταν επίσης, από θερμότερες σχέσεις με τις μεγάλες καταναλώτριες χώρες. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Gerhard Schroeder διορίστηκε επικεφαλής της επιτροπής των μετόχων της Nord Steam AG, λίγο μετά την λήξη της θητείας του το Νοέμβριο του 2005. Ο Schroeder αργότερα επικρίθηκε για προφανή σύγκρουση συμφερόντων μετά την υπογραφή μιας κρατικής εγγύησης ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, σε περίπτωση που η Gazprom χρειαζόταν ποτέ δάνειο, λίγο πριν παραιτηθεί ως καγκελάριος. Η εγγύηση δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ.
Ουκρανία: Πιέσεις της Tymoshenko για τον 'White Stream'
Σήμερα, η Ουκρανία είναι πεπεισμένη ότι η θέση της ως σημαντική χώρα διέλευσης για το ρωσικό αέριο παρέχει επίσης εγγύηση εναντίον της πιθανότητας εμφάνισης ρωσικής επιθετικότητας.
Αλλά ο αγωγός Nord Stream θα μπορούσε να αλλάξει την κατάσταση, απομονώνοντας την Ουκρανία χαλαρώνοντας τους δεσμούς της χώρας με τις δυτικές χώρες που εξαρτώνται από το αέριο που διασχίζει το έδαφός της. Για να αντιμετωπίσει αυτήν την απειλή, η πρώην Πρωθυπουργός της Ουκρανίας Yulia Tymoshenko, κατά τη διάρκεια επίσκεψης στις Βρυξέλλες στις 28-29 Ιανουαρίου 2008, πρότεινε έργο υπό τη σύμπραξη ΕΕ-Ουκρανίας που θα έφερνε περισσότερο αέριο της Κασπίας προς την Ευρώπη.
Το έργο, που ονομάζεται 'White Stream', θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν μέσω της Κασπίας Θάλασσας, τον Νότιο Καύκασο και τη Μαύρη Θάλασσα προς την Ουκρανία και το έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Tymoshenko, η οποία φορά συχνά ντύνεται στα λευκά, περιέγραψε αρχικά το συγκεκριμένο σκεπτικό το 2005 κατά την πρώτη πρωθυπουργία της.
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Bernard Kouchner προειδοποίησε για μια πιθανή σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας παρόμοια με εκείνη στη Γεωργία. Η πραγματικότητα αυτής της απειλής αναπτύχθηκε περαιτέρω από το Γάλλο ευρωβουλευτή Bernard Poignant
(EurActiv 19/09/08).
Ο αγωγός φυσικού αερίου 'South Stream'
Κατά τις τελευταίες ημέρες της θητείας του, στις 29 Απριλίου 2008, ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin υπέγραψε συμφωνία με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream, ένα έργο που θεωρείται αντίπαλο στο εμβληματικό έργο της ΕΕ, τον αγωγό Nabucco.
Ο South Stream ξεκίνησε το 2007 από την ιταλική ENI και τη ρωσική Gazprom. Έχει σχεδιαστεί για να αντλεί 30 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου ετησίως στην Ευρώπη: κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα μέσω της Βουλγαρίας, Ελλάδας, Σερβίας και της Κροατίας προς την Ιταλία.
Ένα τμήμα του αγωγού South Stream θα διέρχεται μέσω της Σερβίας και της Ουγγαρίας προς την Αυστρία, καταλήγοντας στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου Baumgarten. Προηγουμένως, στις 25 Ιανουαρίου 2008, η αυστριακή κρατική εταιρεία ενέργειας OMV και η Gazprom υπέγραψαν μια συμφωνία για να μετατρέψουν την πλατφόρμα συναλλαγών Baumgarten σε κοινοπραξία 50% -50%. Αυτό λανθασμένα θεωρείται από παρατηρητές ως μια κίνηση που θα στερούσε τον αγωγό Nabucco από τον στρατηγικό κόμβο του, δεδομένου ότι το ιδιοκτησιακό καθεστώς της αποθήκευσης φυσικού αερίου δεν αλλάζει. Τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στο Baumgarten χρησιμοποιούνται σήμερα για την υπόγεια αποθήκευση του φυσικού αερίου που απαιτείται για να αντισταθμιστούν οι διακυμάνσεις μεταξύ της ζήτησης το χειμώνα και το καλοκαίρι.
Αγωγός πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη
Τον επόμενο μήνα, ο Putin - μαζί με το Βούλγαρο Πρωθυπουργό Sergey Stanishev και τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή - υπέγραψαν διακυβερνητική συμφωνία για την έναρξη του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, ένα έργο μεταφοράς αργού πετρελαίου. Ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη είναι ένας διαβαλκανικός τεχνητός αγωγός μεταφοράς ρωσικού αργού πετρελαίου από το ρωσικό λιμάνι του Νοβόροσισκ στη Μαύρη Θάλασσα. Το σχέδιο προβλέπει ότι θα μεταφέρεται κατ’ αρχάς, με δεξαμενόπλοια το αργό πετρέλαιο από το λιμάνι Νοβόροσισκ στο λιμάνι Μπουργκάς στη Βουλγαρία και από εκεί, μέσω ενός αγωγού θα διαμετακομίζεται στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Ο αγωγός προβλέπεται να μεταφέρει 35-50 εκατομμύρια τόνων αργού πετρελαίου ετησίως.
Τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου
Ο κύριος αγωγός θα έχει συνολικό μήκος περίπου 279/288 χλμ εκ των οποίων, τα 118-135 θα καλύπτουν ελληνικό έδαφος, ενώ 145-161 χλμ θα εκτείνονται σε βουλγαρικό. Βάσει του τελικού κειμένου για την κατασκευή του αγωγού, προβλέπεται η σύσταση διεθνούς εταιρίας (Trans-Balkan Pipeline B.V)
[1] ότι η Ρωσία θα συμμετέχει σε ποσοστό 51% (Gaspromneft, Rosneft, Transneft), ενώ οι Βουλγαρία (BULGARGAZ, TECHNOEXPORTSTROY) και Ελλάδα θα μοιράζονται ισόποσα ποσοστό 49%. Στην ελληνική πλευρά θα συμμετέχει σε ποσοστό 23,5% η κοινοπραξία «ΕΛ.ΠΕ. (Ελληνικά Πετρέλαια) Α.Ε. – ΘΡΑΚΗ Α.Ε.», ενώ με 1% το ελληνικό δημόσιο. Όσον αφορά στην Ελλάδα, αρμόδιο τμήμα επιτήρησης του έργου ανέλαβε το Υπουργείο Ανάπτυξης. Βάσει της συμφωνίας, αναμενόταν η ολοκλήρωσή του στα τέλη του 2011, με χαρακτηριστική έκφραση βούλησης και των τριών μερών για σχετική επίσπευσή του.
Παρεπόμενα-Συμπληρωματικά έργα
Τα παρακολουθηματικά έργα που προβλέπονται είναι αρχικά η κατασκευή τερματικού σταθμού φορτοεκφόρτωσης αργού πετρελαίου στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης με αποθηκευτικούς χώρους συνολικής χωρητικότητας 650.000 μετρικών τόνων και αντίστοιχα έργα στο λιμάνι του Μπουργκάς με αποθηκευτικούς χώρους 450.000 μετρικών τόνων.
Επιπρόσθετα, απαιτείται η ίδρυση νέων υπηρεσιών του δημοσίου προς επίβλεψη και παρέμβαση για την αντιμετώπιση πιθανών ρύπων τόσο κατά μήκος του αγωγού όσο και κατά τη μεταφορά του πετρελαίου από και προς τον λιμένα της Αλεξανδρούπολης.
Τέλος, ο προϋπολογισμός του έργου αναμένεται να φθάσει τα 950 εκ – 1δις ευρώ μη υπολογίζοντας κάποια επιπρόσθετα κόστη- προληπτικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος στην περιοχή από δυνητικές οικολογικές καταστροφές (υπολογίζονται περίπου στα 300-400 εκ ευρώ).
Οι ΗΠΑ, σταθερός σύμμαχος της Τουρκίας, εξέφρασε ανησυχία ότι η Ρωσία κατέχει μερίδιο 51% στο έργο, με έκθεση της Γερουσίας που τον αποκαλούσε ως «τον πρώτο αγωγό πετρελαίου στην ΕΕ που διευθύνεται από Ρώσους».
Ο αγωγός πετρελαίου ΑΜΒΟ- Η εναλλακτική του Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη;
Ο AMBO (με βάση τα ονόματα της Αλβανίας, της ΠΓΔΜ και της Βουλγαρίας) είναι ένας προγραμματισμένος αγωγός πετρελαίου από το βουλγαρικό λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας Μπουργκάς στο αλβανικό λιμάνι της Αδριατικής Vlore. Τα 894-χιλιόμετρα αγωγού έχουν ως στόχο την παράκαμψη των τουρκικών Στενών (τα οποία συνδέουν την Μαύρη Θάλασσα και το Αιγαίο μέσω της Θάλασσας του Μαρμαρά) για τη μεταφορά πετρελαίου της Ρωσίας και της Κασπίας. Το έργο έχει την υποστήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης, η οποία χρηματοδότησε μία μελέτη σκοπιμότητας. Ο αγωγός θα κατασκευαστεί από αμερικανική εταιρεία.
Το έργο προτάθηκε για πρώτη φορά το 1993. Το 2004, οι πρωθυπουργοί της Αλβανίας, της ΠΓΔΜ και η Βουλγαρία υπέγραψαν μια πολιτική δήλωση, την οποία ακολούθησε το 2007 μια τριμερή σύμβαση περί καθορισμού του κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση του αγωγού. Η σύμβαση επικυρώθηκε από τα κοινοβούλια των τριών χωρών.
Σε κάποιο βαθμό, ο ΑΜΒΟ αντιπροσωπεύει μια εναλλακτική λύση για τον αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. Αν και είναι πιο μακρύς και ακριβός, το θετικό είναι ότι δίδει πετρέλαιο στο λιμάνι Vlore που έχει μεγάλο βάθος, και το οποίο είναι πιο προσιτό για τα μεγάλα δεξαμενόπλοια από ότι η Αλεξανδρούπολη.
Τα σχέδια της ΕΕ στην Κασπία: ο αγωγός Nabucco
Το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα της τακτικής του «διαίρει και βασίλευε» που επιδιώκει η Ρωσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να εντοπιστεί στην Κασπία. Ένα πιθανό θύμα των δυσκολιών της Ένωσης στην αντιμετώπιση του ρωσικού της εταίρου είναι η ναυαρχίδα του έργου της ΕΕ για τον αγωγό Nabucco, ο οποίος έχει ως στόχο να φέρει το φυσικό αέριο της Κασπίας στην Βιέννη της Αυστρίας από τα γεωργιανά-τουρκικά σύνορα και τα ιρανικά-τουρκικά σύνορα. Το αέριο θα μεταφέρεται μέσω Τουρκίας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Ουγγαρίας.
Ωστόσο, ο συνεχής δισταγμός του ιδιωτικού τομέα να χρηματοδοτήσει το έργο και ο σύντομος πόλεμος μεταξύ Γεωργίας και Ρωσίας τον Αύγουστο του 2008 σημαίνει ότι ο Nabucco αντιμετωπίζει ένα αβέβαιο μέλλον (
EurActiv 25/08/08). Επισήμως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνείται να παραδεχθεί οποιαδήποτε εμπόδια. Υποστηρίζει επίσης ότι ο Nabucco δεν είναι μια προσπάθεια να βρουν εναλλακτικές λύσεις για ρωσικό εφοδιασμό, αλλά ένα απαραίτητο επιπλέον κανάλι (
EurActiv 07/04/08). Η θέση αυτή επιβεβαιώνεται από μία από τις εταιρείες που βρίσκονται στο επίκεντρο του έργου Nabucco- OMV Αυστρίας.
Το Γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (IFRI) θεωρεί την κρίση στη Γεωργία ένα σημείο καμπής στην προσπάθεια της Ρωσίας να ανακτήσει τον έλεγχο της Κασπίας. Σημειώνει ότι η Μόσχα θα μπορούσε να έχει καταστρέψει τους αγωγούς BTC και BTE, οι οποίοι διέρχονται από τη Γεωργία, αλλά δεν το έπραξε. Το γαλλικό ινστιτούτο διεθνών σχέσεων το θεωρεί σημάδι ότι η Ρωσία, αν και μπαίνει στον πειρασμό να επιλέξει τις στρατιωτικές λύσεις, προτιμά όλο και περισσότερο τη δύναμη της αγοράς.
Μετά την τελευταία κρίση στο θέμα του φυσικού αερίου, η οποία έληξε στις 20 Ιανουαρίου 2009, κορυφαίοι ειδικοί σε θέματα ενέργειας έκαναν δύσκολες ερωτήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το μέλλον του Nabucco
(EurActiv 20/01/09). Τόνισαν ότι δεν υπάρχει απάντηση στο ερώτημα από πού επρόκειτο να προέρχεται το αέριο και ότι οι εναλλακτικές διαδρομές δεν είναι αξιόπιστες.
Κεντρική Ασία και Καύκασος
Στις περιπτώσεις του Τουρκμενιστάν και του Αζερμπαϊτζάν, η Ρωσία δεν χρησιμοποίησε πολιτική πίεση για να διοχετεύει πόρους μέσω των αγωγών της, προτιμώντας μόνο συμφωνίες με μετρητά. Τον Αύγουστο του 2008, εν μέσω της γεωργιανής σύγκρουσης, η Gazprom προσφέρθηκε να αγοράσει το σύνολο των εξαγωγών φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, προτείνοντας να αγοράσει φυσικό αέριο σε τιμές αγοράς και να το μεταπωλήσει προς τη Δύση μέσω του ευνοϊκού δικτύου αγωγών της
(EurActiv 25/08/08).
Η «φινλανδοποίηση» του Αζερμπαϊτζάν και της Γεωργίας – δηλαδή ο μετασχηματισμός τους σε ουδέτερα κράτη, με αντάλλαγμα τη διατήρηση της κυριαρχίας τους - θα ολοκλήρωνε την ανάκαμψη της Ρωσίας από την Κασπία, σύμφωνα με το γαλλικό ινστιτούτο διεθνών σχέσεων. Η διαδικασία έχει ήδη εφαρμοστεί με επιτυχία για την Αρμενία, σημειώνει το ινστιτούτο.
Εν τω μεταξύ, η ΕΕ προσπαθεί επίσης να πείσει το Καζακστάν, το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν, τα οποία φιλοξενούν μερικούς από τους μεγαλύτερους αγωγούς πετρελαίου στον κόσμο καθώς και μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου, για την αναγκαιότητα να διαφοροποιηθούν οι διαδρομές εφοδιασμού τους (EurActiv 04/11/08).
Ωστόσο, οι χώρες της Κεντρικής Ασίας μπορεί να μπουν στον πειρασμό να διαλέξουν τη ρωσική επιλογή, ειδικά από τότε που οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καλούν την ΕΕ να αδράξει την ευκαιρία να ασκήσει πίεση στις κυβερνήσεις της Κεντρικής Ασίας για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους στον τομέα αυτό.
Αγωγός Nabucco: η κρίσιμη δοκιμασία
Εάν οι κυβερνήσεις της ΕΕ αποφάσιζαν τελικά να χρηματοδοτήσουν τον αγωγό Nabucco, με εκτιμώμενο κόστος 10 δισ. ευρώ, παρά τις αβεβαιότητες σχετικά με τη διαθεσιμότητα του φυσικού αερίου για την πλήρωση του αγωγού, θα έδιναν ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα. Με έναν ορισμένο τρόπο, θα ταίριαζε με το πολιτικό σχέδιο της Gazprom για ορισμένα έργα, όπως ο αγωγός South Stream, ο οποίος υπάρχουν υπόνοιες ότι θα κοστίσει πολλά. Ωστόσο, μια σημαντική διαφορά μεταξύ του Nabucco και του South Stream είναι ότι ο πρώτος θα χρηματοδοτηθεί από ιδιωτικές πηγές και, επομένως, πρέπει να είναι οικονομικά αποδοτικός.
Σύμφωνα με μια μελέτη που παρουσιάστηκε στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ από τον Zeyno Baran, διευθυντής του Κέντρου Ευρασιατικής Πολιτικής Hudson στην Ουάσιγκτον, DC, η Gazprom είναι πρόθυμη να χρησιμοποιεί τους αγωγούς της σε χαμηλή απόδοση, χάνοντας χρήματα βραχυπρόθεσμα. Αφού εξουδετερώσει τον ανταγωνισμό, η Ρωσία αναμένεται να καταλήξει με ένα δίκτυο αγωγών υπό τον έλεγχό της, παρόμοιο με το κυκλοφορικό σύστημα του αίματος σε έναν οργανισμό. Μόλις ο έλεγχος αυτός καθιερωθεί, ο Baran λέει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εφαρμόσει ακόμη περισσότερη δύναμη για να εξαγάγει πολιτικές παραχωρήσεις από τις ευρωπαϊκές χώρες σε αντάλλαγμα για φυσικό αέριο.
Σε μια συνέντευξη με την Handelsblatt, o πρώην ευρωπαίος επίτροπος ενέργειας Andris Piebalgs κατέστησε σαφές ότι ο Nabucco παραμένει ένα σημαντικό έργο για την επίτευξη ποικιλομορφίας της προσφοράς. Πρόσθεσε ότι η κατασκευή αναμένεται να ξεκινήσει το 2010 με το πρώτο φυσικό αέριο να ρέει από το 2013, αν και τα προβλήματα παραμένουν, γεγονός που δε συνέβη. Επιπρόσθετα, καθόρισε το κόστος διέλευσης από την Τουρκία, το οποίο ακόμη βρίσκεται υπό διαπραγματεύσεις, και τη συμβατική εγγύηση της πρόσβασης στο φυσικό αέριο του Τουρκμενιστάν. Το Τουρκμενιστάν έχει μια μακρά ιστορία στην παροχή φυσικού αερίου προς τη Ρωσία και η Μόσχα πιέζει την κυβέρνηση του Ashgabat να δώσει στη Ρωσία αποκλειστική πρόσβαση στη χώρα για εξερεύνηση του φυσικού αερίου και για σκοπούς εκμετάλλευσης.
Το να κατασκευαστεί ο Nabucco απλά για την αντιμετώπιση των φιλοδοξιών της Ρωσίας μπορεί να είναι λανθασμένη στρατηγική, προειδοποιούν οι ειδικοί. Σε πρόσφατη έκθεσή της για τη γαλλική Προεδρία της ΕΕ, Claude Mandil, πρώην εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ), δείχνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να χτίσει τον Nabucco όχι για να αντιτεθεί στην Gazprom, αλλά να βαδίσει μαζί με την Gazprom, και να αποδεχτεί ότι ο αγωγός πρέπει να μεταφέρει ρωσικό φυσικό αερίο.
Το έγγραφο, με τίτλο «Ενεργειακή Ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση», προτείνει την ανανέωση των σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας στον ενεργειακό τομέα, που βασιζόταν ουσιαστικά στην αυτο-κριτική. Ο Mandil διερωτάται κυρίως κατά πόσον η ΕΕ έχει αποξενώσει τη Ρωσία ακολουθώντας μια πολιτική δύο μέτρων και σταθμών. Ο Γάλλος εμπειρογνώμων για την ενέργεια λέει ότι η ΕΕ επιμένει ότι η Ρωσία πρέπει να ανοίξει την αγορά των εσωτερικών μεταφορών της ενέργειας για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, αλλά στο εσωτερικό της Ένωσης, υπάρχει μια πρακτική που αποκλείει τέτοιου είδους πρόσβαση σε εταιρείες τρίτων χωρών.
Ομοίως, οι Βρυξέλλες ζητούν από τη Μόσχα να ανοίξει την αγορά ενέργειας σε ξένους επενδυτές. «Αλλά πώς αντιδρούμε στην Ευρώπη στις προσπάθειες εξαγοράς από ξένους επενδυτές;», ρωτά ο Mandil. Θεωρεί ότι είναι άδικο εκ μέρους της ΕΕ να επιμένει ότι η Ρωσία πρέπει να κυρώσει τη Συνθήκη για τον Ενεργειακό Χάρτη, αναγνωρίζοντας την εγκυρότητα ενός αριθμού ρώσικων επιχειρημάτων.
Ο Γάλλος εμπειρογνώμονας πάνω σε θέματα ενέργειας φτάνει στο σημείο να συμβουλεύει ότι η «ρήτρα Gazprom»– που έχει σχεδιαστεί για να περιοριστεί η διείσδυση του ρωσικού γίγαντα στην ευρωπαϊκή αγορά- θα πρέπει να εγκαταλειφθεί, και ότι η ευρωπαϊκή αγορά θα πρέπει να προστατεύεται από την αυστηρή εφαρμογή των κανόνων που ισχύουν για όλους.
Η εικόνα που εξηγεί το ΓΙΑΤΙ ΟΛΟΙ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΔΙΑΛΥΣΟΥΝ ΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ!
ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ,
4 χρονια δεν επεσα εξω σε τπτ απολυτως….μιλω τη γλωσσα της ΩΜΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ
ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΜΕ…
ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΑΤΕ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ με την -ΙΔΙΑ- ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΑΣ… ΟΤΑΝ ΕΧΟΥ ΜΠΕΙ ΤΑ ΤΡΥΠΑΝΙΑ…!
ΜΑΣ ΩΘΟΥΝ ΣΤΟ ΝΑ ΧΥΘΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΑΙΜΑ ΤΟΤΕ η ΛΙΓΟ ΝΩΡΙΤΕΡΑ!
olympia.gr
Ρωσόφωνοι κυνηγούν Ουκρανούς «ευρωπαϊστές»: «Έξω οι φασίστες» φώναζαν!
,,,,,,,
,,,,,,,
,,,,,,,,
Μπορεί στο Κίεβο οι «ευρωπαϊστές» ακροδεξιοί νεοναζί μερκελιστές Ουκρανοί να πανηγυρίζουν στο όνομα της… «δημοκρατίας» και να αποθεώνουν την Γιούλια Τιμοσένκο, σε άλλες πόλεις της Ουκρανίας, όπου ο πληθυσμός είναι στην πλειοψηφία του ρωσικής καταγωγής, το πραξικόπημα των ακροδεξιών δεν πέρασε. Εκεί, οι ρωσόφωνοι Ουκρανοί, κυνηγούν τους «ευρωπαϊστές» όπου τους βρουν, τους αποκαλούν «φασίστες» και στέλνουν μήνυμα μέσω των τηλεοπτικών πλάνων ότι η Ουκρανία πολύ δύσκολα θα συνεχίσει να υφίσταται ως ενιαίο κράτος. Το 45% του πληθυσμού της σημερινής Ουκρανίας είναι ρωσικής καταγωγής και αυτοί οι Ρώσοι έχουν κάθε λόγο να μη θέλουν τη γερμανική μπότα από την πατρίδα τους, σε αντίθεση με τους εθνικιστές Ουκρανούς, που όπως και οι πρόγονοί τους συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς στον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο, έτσι και τώρα κάνουν τα πάντα για να ενωθούν με την Ευρώπη της Άνγκελας Μέρκελ. Το βίντεο που θα δείτε είναι από την πόλη Kerch της Κριμαίας, μια καθαρή ρωσική πόλη, όπως κι όλη η χερσόνησος της Κριμαίας κατοικείται στη συντριπτική της πλειοψηφία από ρώσικο πληθυσμό, ανεξάρτητα εάν ανήκει στην ουκρανική επικράτεια. Εκεί, στην πλατεία της πόλης, οι υποστηρικτές του φιλοευρωπαϊκού κόμματος UDAR του Βιτάλι Κλίτσκο (Vitali Klitschko), προσπάθησαν να στήσουν μια ακόμα «πλατεία αγανακτισμένων».
www.tribune.gr
Ουκρανία: το τέλειο πραξικόπημα της Υπερεθνικής Ελίτ
ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Στην Ουκρανία, η Υπερεθνική Ελίτ (Υ/Ε) που διαχειρίζεται την Νέα Διεθνή Τάξη, η οποία θεμελιώνεται, στο οικονομικό επίπεδο, στην νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και, στο πολιτικο, στις κατά τόπους Κοινοβουλευτικές Χούντες, οι οποίες αποτελούν μια παρωδία αντιπροσωπευτικής «δημοκρατίας» (ενώ και η ίδια είναι παρωδία της πραγματικής άμεσης δημοκρατίας) επέτυχε, μέσα σε λίγους μήνες, το τέλειο πραξικόπημα. Δηλαδή, οπως φαίνεται τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές, την προσεχή αλλαγή καθεστώτος με τη μέθοδο της ψευδο-«επανάστασης» που τελειοποίησε στην Αραβική «Άνοιξη».
Έτσι, μέσα στις πρώτες δυο δεκαετίες απο τότε που δημιουργήθηκε η άτυπη αυτή Υ/Ε, μια σειρά καθεστώτων που αντιστέκονταν την ενσωμάτωση τους στη ΝΔΤ έχουν ήδη ανατραπεί (Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Λιβύη) ή είναι υπο ανατροπή (Ουκρανία, Συρία), ενώ παρόμοιες διαδικασίες έχουν ξεκινήσει στη Βενεζουέλα και αλλα πραγματικά αντιστεκόμενα καθεστώτα όπως η Βολιβία ―σε αντίθεση με τα καθεστώτα της εκφυλισμένης Αριστεράς (Βραζιλία, Αργεντινή κλπ) που είναι ήδη ενσωματωμένα στη ΝΔΤ, με κυβερνήσεις τύπου ΣΥΡΙΖΑ.
Σήμερα έγινε φανερό ότι δεν απαιτούνται πια τα παλιά στρατιωτικά πραξικοπήματα που αποκάλυπταν την πραγματική φύση των δυτικών καθεστώτων και δικαίωναν τις παλιές ριζοσπαστικές θεωρίες ότι η αστική «δημοκρατία» δεν είναι παρά ένα επικάλυμμα που, όταν το αστικό καθεστώς κινδυνεύει, δεν έχει κανένα πρόβλημα να το παραμερίσει για ένα χρονικό διάστημα μέχρι να συντρίψει το λαϊκό κίνημα για πολλές δεκαετίες (τελευταίο παράδειγμα αυτό της Χιλής). Για πρώτη φορά στην Ιστορία, οι ελίτ έχουν σφετεριστεί ακόμη και την ίδια την έννοια και την μέθοδο της επανάστασης για την επιτυχία των δικών τους σκοπών. Με δεδομένο τον καθολικό πια έλεγχο της πληροφόρησης από την Υ/Ε και τις ντόπιες ελίτ που παίζουν ρόλο νομάρχη της, αλλά και τον ρόλο της σημερινής «Αριστεράς», η οποία, ενώ στο παρελθόν έπαιζε ένα απομυθοποιητικό ρόλο των συστημικών ΜΜΕ, σήμερα κατά κανόνα είναι και αυτή ενσωματωμένη στην ΝΔΤ και απλώς παρουσιάζει ταυτόσημες αναλύσεις με αυτές των ελίτ, (χρωματισμένες με ροζ, κόκκινο, μαύρο κ.λπ., ανάλογα με την ιδεολογική κατεύθυνσή της), το αποτέλεσμα είναι μια γενικευμένη σύγχυση, όπως ακριβώς επιδιώκει και η Υ/Ε για να κάνει άνετα την «δουλειά» της.
Ας δούμε όμως συνοπτικά, όσο επιτρέπει ο χώρος, πώς στήθηκε το τέλειο πραξικόπημα της Υ/Ε στην Ουκρανία. Τον περασμένο Νοέμβρη, όπως μάθαμε από τα ΜΜΕ της Υ/Ε, ξεκίνησε μια υποτίθεται αυθόρμητη ειρηνική «επανάσταση», όταν ο νόμιμα εκλεγμένος πρόεδρος της χώρας Γιανουκόβιτς, ένας διεφθαρμένος επαγγελματίας πολιτικός της μετά-σοβιετικής γενιάς που εξέφραζε όμως περισσότερο το Ρωσόφιλο ανατολικό τμήμα της χώρας, σε αντίθεση με τους Τιμοσένκο και Γιουσένκο που εξέφραζαν το παραδοσιακά δυτικόφιλο τμήμα της Ουκρανίας, αρνήθηκε να υπογράψει την συμφωνία σύνδεσης της χώρας με την ΕΕ. Και αυτό, όχι τόσο γιατί αγωνιούσε ότι σε παραμονές χρεοκοπίας της Ουκρανίας αυτό θα οδηγούσε τα λαϊκά στρώματα σε ανάλογη οικονομική καταστροφή με την Ελληνική, αλλά κυρίως γιατί ήξερε ότι αυτό θα ήταν ο πολιτικός του τάφος.
Όμως, η Υ/Ε ήταν απόλυτα προετοιμασμένη γι’ αυτό το ενδεχόμενο, ξέροντας την αντίδραση της Ρωσικής ελίτ, η οποία δεν είναι μεν αντικαπιταλιστική, αλλά και δεν αντιδρά απλώς σαν εναλλακτικός ιμπεριαλισμός, όπως υποστηρίζουν απηρχαιωμένες Μαρξιστικές» αναλύσεις. Η Ρωσική ελίτ υπό τον Πούτιν, εκφράζει συγχρόνως ένα πελώριο εθνικιστικό κίνημα που ενώνει από εθνικιστές και ορθόδοξους μέχρι πραγματικούς κομουνιστές και ελευθεριακούς, σε ένα άτυπο παλλαϊκό μέτωπο κατά της παγκοσμιοποίησης. Φυσικά η Ρωσική ελίτ δεν συμμερίζεται τους στόχους του μετώπου αυτού στον βαθμό που απαιτούν πλήρη ρήξη με τη ΝΔΤ, γιατί ο πραγματικός στόχος της είναι να κατακτήσει ισότιμη θέση μέσα στην Υ/Ε με τα άλλα μέλη της, ενώ βέβαια η Υ/Ε, από την εποχή του Γέλτσιν, είχε σχεδιάσει για τη Ρωσία το ρόλο ενός υποτελούς μέλους, σε σχέση εξάρτησης και όχι αλληλεξάρτησης.
Έτσι, μια οργανωμένη, και χρηματοδοτούμενη από την Υ/Ε, «πρωτοπορία» μερικών εκατοντάδων αρχικά ανθρώπων, στους οποίους πρωτοστατούσαν πραγματικοί νεοναζιστές, με πραγματικά τάγματα εφόδου και όπλα, κατέβηκε στους δρόμους, στην αρχή ειρηνικά, όπως ακριβώς συνέβη στη αρχή και στη Συρία, πλαισιώνοντας όμως σταδιακά όλο και περισσότερους, αστούς κυρίως, δυτικόφιλους Ουκρανούς. Όπως είναι άλλωστε γνωστό η Ουκρανία έγινε ενιαίο κράτος, για πρώτη φορά στην Ιστορία της, μόλις το 1939, με το δυτικό γεωγραφικά τμήμα της να έχει παραδοσιακές και πολιτιστικές σχέσεις με τη δύση, ενώ το ανατολικό με τη Ρωσία. Όταν κατόπιν η ρωσική ελίτ πρόσφερε ένα γενναιόδωρο πρόγραμμα βοήθειας που θα απομάκρυνε τον κίνδυνο Ελληνικής καταστροφής, χωρίς απώλεια της κυριαρχίας της χώρας, ο Γιανουκόβιτς φυσικά το δέχθηκε αμέσως.
Μέχρι τη συνάντηση των ηγετών ΕΕ και Γιανουκόβιτς στο Βίλνιους στο τέλος Νοέμβρη, οπότε η Ευρω-ελίτ αποφάσισε γενική επίθεση βλέποντας ότι το καθεστώς Γιανουκόβιτς δεν συμμορφωνόταν, οι διαδηλώσεις ήταν ακόμη βασικά ειρηνικές. Τότε, όμως, η νεοναζιστική ένοπλη πρωτοπορία πλαισίωσε μεγάλο συλλαλητήριο, όπου η ίδια επιδόθηκε σε επιθέσεις με μπουλντόζες , μολότοφ και παρόμοια «ειρηνικά μέσα» κατά κυβερνητικών κτιρίων. Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ (και τις ΗΠΑ φυσικά) η κατάληξη θα ήταν βέβαια σωροί νεκρών διαδηλωτών και πιθανότατα επιβολή κατάστασης ανάγκης. Ο Γιαννουκόβιτς όμως, μη θέλοντας να κόψει τις γέφυρες με την Υ/Ε, δεν έκανε τίποτα από αυτά. Η μεγάλη «καταστολή» επομένως που ισχυρίζεται η εκφυλισμένη «αριστερά» (βλ. άρθρο Κ.Σ., «Ε», 19/2/2014) είναι άλλος ένας μύθος μιας «αριστεράς» που υποστήριξε κάθε στημένη «εξέγερση» της Υ/Ε από τη Λιβυκή , μέχρι την Ουκρανική.
Η πολιτική αυτή συνεχών υποχωρήσεων του Γιανουκόβιτς συνεχίστηκε μέχρι χθες, όταν η οργανωμένη πρωτοπορία, πιθανώς με την συμμετοχή και ξένων πρακτόρων «ελεύθερων σκοπευτών» (ακριβώς όπως στη Συρία) προέβη σε αιματοκύλισμα για να δοθεί η αφορμή για τη σημερινή διαγραφόμενη παράδοση του καθεστώτος στην ΕΕ, που θα συντελεστεί με τις εκλογές σε λίγους μήνες, στο σημερινό κλίμα τρομοκρατίας, και την ...πανηγυρική επανεκλογή της Τιμοσένκο...